Na przełomie VII i VIII w. tereny miasta obejmował związek plemienny Lędzian z ośrodkiem w Sandomierzu. Tereny międzyrzecza Wieprza i Bugu zostały wzmocnione przez wybudowanie sieci grodów – nazwanych później Grodami Czerwieńskimi. Nazwa miasta pochodzi od słowiańskiego określenia kopulastego wzgórza – „chołm”.

W X w. na Wysokiej Górce istniał gród drewniano-kamienny. Jego przynależność do formujących się państwa polskiego i Rusi Kijowskiej jest do dziś tematem debaty historycznej. Staroruska kronika Powieść minionych lat wymienia podbicie ziem Lachów (Polaków). Jak pisał Nestor: „wyprawił się Włodzimierz na Lachów i zabrał im Przemyśl, Czerwień i inne grody”. Było to w 981 roku. Wtedy również okolice Chełma stały się częścią Rusi Kijowskiej. Nie wiadomo, czy Lachowie byli niezależnym plemieniem, czy też ich ziemie wchodziły już w skład państwa Mieszka I. W czasie wyprawy wojennej na Kijów w 1018 r. odbił te tereny Bolesław Chrobry.

W latach 1018–1031 Grody Czerwieńskie wchodziły w skład państwa polskiego. W 1031 r. opanował je wielki książę kijowski Jarosław Mądry, przesiedlając na te tereny ludność ruską. Z powrotem do Polski przyłączył gród Bolesław Śmiały w 1069 roku. Władający wówczas Chełmem kniaź Grzegorz w obliczu zbliżającej się wojny rozpoczął z polskim królem układy. W wyniku rozmów zatrzymał Chełm w charakterze lenna.

Grody Czerwieńskie na rzecz Rusi Kijowskiej utracił po raz kolejny Władysław Herman. Najpotężniejszym z władców Rusi był rządzący w końcu XIII w. w Kijowie, Haliczu i Włodzimierzu książę Roman Halicki z dynastii Rurykowiczów. Za jego rządów księstwo halickie i księstwo włodzimierskie z Grodami Czerwieńskimi przeobraziły się w odrębne państwo niezależne od Kijowa, który wówczas upadł, zniszczony przez księcia suzdalskiego. Na początku XIII w. książę halicko-włodzimierski Daniel Romanowicz założył na terenie dzisiejszego Chełma gród warowny.

W pierwszej ćwierci XIII w. Daniel Halicki został ogłoszony księciem włodzimierskim, a następnie w 1229 r. – halickim. Po spustoszeniu Halicza przez Mongołów w 1233 r. przeniósł się z bratem Wasilkiem do Chełma w 1238 r., budując i umacniając gród wałami. Zjednoczył on na nowo ziemie Rusi Halicko-Wołyńskiej, którymi rządził ze swej rezydencji w Chełmie, czyniąc go stolicą Rusi Halicko-Wołyńskiej (następnie księstwa chełmsko-bełskiego). Na Górze Chełmskiej książę Daniel zbudował zamek, a ok. 1241 r., czyli po pierwszym najeździe tatarskim, przeniósł ze spalonego Uhruska do Chełma biskupstwo prawosławne. Daniel Halicki był fundatorem cerkwi Matki Bożej, św. Jana Złotoustego, Trójcy Świętej, św. Kosmy i Damiana. Od ok. 1240 r. Chełm był stolicą książąt halickich.

Po umocnieniu grodu wałami, nacierający kilkakrotnie Tatarzy nie mogli zdobyć Chełma, a tylko zniszczyli okolice. W latach 1241 i 1259–1260 miały miejsce najazdy mongolskie. Ziemię Chełmską pustoszyły siły mongolsko-tatarskie, mordując ludność, grabiąc i paląc zabudowania. Powtarzające się napady zmusiły Daniela do szukania pomocy w Rzymie. Papież Innocenty IV, aby wzmocnić jego pozycję polityczną wyraził zgodę na koronację. W 1247 r. na prośbę księcia, papież wziął w opiekę przed Tatarami ziemię Daniela i Wasylka, w tym Chełm, ofiarowując nawet koronę. W 1251 r. Chełm został doszczętnie zniszczony przez pożar, w wyniku czego upadły warownie. Daniel zawarł unię z Rzymem i przyjął koronę od legata papieskiego w Drohiczynie. Kniaź zmienił wyznanie wiary z prawosławnej na katolicką. Uroczystość koronacyjna w obrządku łacińskim odbyła się w Drohiczynie w 1253 roku. W tym momencie Chełm przez krótki okres w czasie rozbicia dzielnicowego Polski stał się stolicą króla Rusi. W 1254 r. Daniel halicki zmuszony był zawrzeć pokój z królem Litwy Mendogiem. Na mocy tego porozumienia, wzmocnionego małżeństwem córki Mendoga z synem Daniela Szwarnem, Ruś Czarna z Nowogródkiem jako lenno Litwy została oddana Romanowi Daniłowiczowi.

Syn Daniela – Lew Halicki, książę halicko-włodzimierski, w 1272 r. przeniósł stolicę księstwa z Chełma do założonego przez ojca Lwowa. Okres rządów następców księcia Daniela przyniósł stopniowy upadek księstwa wołyńsko-halickiego. Sytuacja polityczna i militarna, w której coraz częściej pierwsze roli odgrywali Litwini i Krzyżacy, nie sprzyjała rozwojowi Chełma.

W 1338 r. książę halicki Bolesław Jerzy Trojdenowic zawarł z Kazimierzem Wielkim układ dynastyczny, w którym przekazał królowi polskiemu po swej bezpotomnej śmierci księstwo halicko-włodzimierskie. Gdy w 1340 r. został otruty przez bojarów, nie doczekawszy się potomka, Kazimierz natychmiast wyruszył na wschód, zajmując całe księstwo halickie. Jednakże pełne opanowanie tej części Rusi nie było łatwe. Możni haliccy i włodzimierscy byli podzieleni. Ponadto Kazimierz miał konkurentów. Do władzy w Haliczu i Włodzimierzu pretendowali również Tatarzy, Litwini oraz Węgrzy. Królowie węgierscy, Karol Robert, a potem Ludwik, byli sojusznikami Polski, ich wojska niejednokrotnie wspierały polskie oddziały walczące na Rusi. Jednocześnie jednak toczyła się cicha polsko-węgierska rywalizacja o Ruś.

Rywalizacja polsko-litewska o ziemie Księstwa Wołyńskiego wzmogła się pod koniec lat czterdziestych XIV wieku. Wykorzystując porażkę Litwinów w wojnie z Krzyżakami w 1349 r. król Kazimierz rozwinął ekspansję na wschód, czego wynikiem była wyprawa na nadbużańskie tereny księstwa, kiedy to między innymi zdobyto Chełm, Bełz i Brześć.

W 1359 r. podjęto starania o utworzenie biskupstwa chełmskiego. Gród przechodził z rąk do rąk, aż w 1377 r. król Ludwik Węgierski zorganizował polsko-węgierską wyprawę wojenną na Ruś. Wysłał rycerstwo krakowskie i sandomierskie pod wodzą starosty krakowskiego Sędziwoja z Szubina w celu zdobycia zamku chełmskiego, sam zaś poszedł pod Bełz. Wojska polskie po ośmiu dniach oblężenia Chełma zdobyły zamek, a następnie zajęły kolejno Grabowiec, Horodło, Zawłocie. Litewski książę Jerzy Narymuntowicz został usunięty z Bełza i Chełma. Odebrane mu terytoria zostały oddane w zarząd wielkorządcy Rusi z ramienia króla Ludwika, księcia Władysława Opolczyka, a w 1378 r. przeszły wraz z całą Rusią Czerwoną pod bezpośredni zarząd węgierski. Nowy układ polityczny nie trwał jednak długo. Małżeństwo córki Ludwika, królowej Polski Jadwigi z Władysławem Jagiełłą, spowodowało przyłączenie Rusi Czerwonej do Polski. W dniu 14.01.1392 r. Chełm otrzymał od króla Władysława Jagiełły prawa miejskie magdeburskie.

Od czasu przyłączenia miasta na stałe do Polski, Chełm stanowił stolicę ziemi chełmskiej. Obejmowała ona m.in. Krasnystaw, Hrubieszów, Rejowiec, Zamość. Ziemia Chełmska, mimo że wchodziła w skład województwa ruskiego, posiadała autonomię równającą ją w prawach z województwami (z odrębnymi posłami na Sejm). Chełm, usytuowany przy ważnym szlaku handlowym prowadzącym znad Morza Czarnego w kierunku Bałtyku i Europy środkowej,  rozwijał się szybko pod względem ekonomicznym. Miasto przeżywało również okres wzmożonego rozwoju demograficznego – osiedlali się tu zarówno Rusini, przybywający ze wschodu, jak też polscy kolonizatorzy z zachodu. Co najmniej od końca XV w. w Chełmie osiedlali się również Żydzi, zaś tutejsza gmina wkrótce stała się jedną z największych w tej części kraju.

Miasto oprócz przywileju lokacyjnego otrzymało w ciągu XV i XVI w. wiele uprawnień handlowych. W 1439 r. nadano prawo odbywania jarmarków w ciągu trzech dni w roku, co wpłynęło na wzrost wymiany handlowej. Oprócz jarmarków odbywały się we wtorki i piątki cotygodniowe targi i codzienny handel detaliczny. Pewien odsetek ludności, co było specyficzną cechą Chełma, znajdował zatrudnienie przy eksploatacji kredy, wapna i kamienia jako materiału budowlanego. Kreda chełmska cieszyła się wzięciem w całej Polsce, dzięki czemu doszło do powstania pod miastem istniejącego do dziś systemu podziemnych korytarzy.

W 1473 r. wielki pożar zniszczył zamek i miasto. Stolicę diecezji planowano nawet przenieść do Hrubieszowa. Nie w pełni odbudowane jeszcze miasto i zamek w 1504 r. spustoszyli doszczętnie Tatarzy. Aby doprowadzić do szybkiej naprawy zniszczeń, król Aleksander Jagiellończyk uwolnił wówczas mieszkańców od części podatków i nadał miastu przywilej wykorzystania cła i części podatków na odbudowę murów zamku, na umocnienie miasta oraz odbudowę wież i fortyfikacji.

W 1541 r. król Zygmunt I nadał miastu przywilej pozwalający na sprowadzanie soli z żup drohobyckich. Król postanowił na podstawie dawnego zwyczaju, aby wszyscy, którzy jadą z solą, nie omijali miasta. Kupcy przyjeżdżający z Wielkiego Księstwa Litewskiego musieli kupować sól w Chełmie; nie mogli tego składu omijać. Wszystko to miało oczywiście znaczenie dla rozwoju miasta.

Chełm był miastem królewskim, należącym do województwa ruskiego. Tworzył ośrodek administracyjny Ziemi Chełmskiej, w której skład wchodziły powiat chełmski i krasnostawski. Posiadał urząd kasztelański, podwojewodziński, urzędy ziemskie i grodzkie. Odbywały się w nim sejmiki, które wybierały dwóch posłów. Bezpośrednią kontrolę sprawowali starosta i burgrabia jako jego zastępca. Na czele miasta stał wójt mianowany przez króla. Pod koniec XV w. i na początku XVI w. funkcję wójta chełmskiego pełnił Paweł Kamieniecki z Pomianowa. Został odpowiednio uposażony na podstawie przywileju króla Władysława Jagiełły, do którego pozostawał w stosunku lennym. Według nadania do wójtostwa należały wieś Żółtańce, pole Wolwinów i dwa łany między łanami miejskimi.

W początkach XVI w. ówczesny starosta chełmski Jerzy Krupski z Orchowa uzyskał prawo wykupu wójtostwa dziedzicznego chełmskiego z rąk Pawła Kamienieckiego z Pomianowa. Proces wykupu wójtostwa trwał do 1539 r., kiedy to ostatecznie dokonał tego starosta Jan Tęczyński. Formalnie oznaczało to przesunięcie punktu ciężkości władzy w mieście na starostę; faktycznie jednak starosta, zajęty wieloma innymi sprawami, scedował znaczną część swych uprawnień na tzw. landwójta i na radę miejską. Zasadniczymi organami samorządu miejskiego były rada i ława miejska.

W 1596 r. w Brześciu miedzy częścią biskupów prawosławnych Rzeczypospolitej Obojga Narodów a Kościołem katolickim doszło do unii kościelnej. Wynikiem tego było powstanie Kościoła unickiego, stanowiącego część Kościoła katolickiego, podporządkowanego zwierzchnictwu papieża. Wśród części biskupstw prawosławnych, które przystąpiły do unii brzeskiej, było także biskupstwo chełmskie z biskupem Dymitrem Zbirujskim. Chełm odtąd stał się ważnym ośrodkiem kościoła greckokatolickiego. Schyłek XVI w. był okresem największego rozkwitu rzemiosła i bogacenia się miasta, które wówczas dopiero mogło się zdobyć na wysiłek zbudowania kamiennych murów obronnych, o jakich wspomina lustracja z 1616 roku. Przebieg wtedy zbudowanych murów czytelny jest dotychczas w linii ulic Pocztowej, Reformackiej, Podwalnej i Jadwigi Młodowskiej.

W początku XVII w. nastąpiło zahamowanie rozwoju miasta związane z upadkiem rzemiosła i dużym pożarem, jaki wybuchł w 1616 roku. W czasie wojen kozackich i szwedzkich dalszemu zniszczeniu uległa zabudowa miejska, zamek, ratusz, kościoły i mury obronne, które dodatkowo ucierpiały w czasie najazdu wojsk Bohdana Chmielnickiego w 1648 roku. Z panoramy miasta zniknął wówczas kompleks zamkowy, dominujący nad okolicą.

Do ponownego wyniszczenia Chełma przyczyniła się III wojna północna (1700–1721). W połowie XVIII w. jednak odbudował się, zyskując znaczącą pozycję ekonomiczną w tym okresie. W 1753 r. rozpoczęto budowę najpiękniejszego z chełmskich kościołów, zaprojektowanych przez Pawła Fontanę – Rozesłania Świętych Apostołów.

Podczas insurekcji kościuszkowskiej, 8 czerwca 1794 r. pod miastem doszło do bitwy pomiędzy 6 tys. żołnierzami regularnego wojska polskiego i 2 tys. kosynierów wraz z 14 działami a siłami rosyjskimi w liczbie 16,5 tys. żołnierzy z 24 działami. Po 7 godzinnych walkach wojsko rosyjskie zmusiło Polaków dowodzonych przez gen. Józefa Zajączka do odwrotu, których dobra organizacja zapobiegła całkowitej zagładzie korpusu. W starciu poległo ok. 300 powstańców. Po bitwie oddziały rosyjskie wdarły się do miasta, które zostało ograbione i zdewastowane. Podczas rabunków zniszczono archiwum miejskie przechowywane w zakrystii oo. pijarów.

W 1795 r., po III rozbiorze Rzeczypospolitej, Chełm znalazł się pod panowaniem austriackim, wchodząc w skład tzw. Galicji Zachodniej (1795–1809). W tym czasie miasto przeżywało poważne trudności gospodarcze. Od 1809 r., w wyniku zwycięskiej ofensywy księcia Józefa Poniatowskiego, Chełm wchodził w skład Księstwa Warszawskiego. Po upadku Napoleona Bonaparte, w 1815 r., na mocy ustaleń Kongresu Wiedeńskiego, miasto znalazło się w granicach Królestwa Polskiego.
Chełm stracił wówczas pozycję stolicy obwodu na rzecz Krasnegostawu, co przyczyniło się do osłabienia jego pozycji.

W 1797 r. liczył 1298 mieszkańców. W 1803 r. liczba mieszkańców wzrosła do 2742 osób. W 1810 r. spadła jednak do 1792 osób.

W okresie powstania listopadowego w mieście organizowano oddziały pomocnicze, które brały udział w walkach na terenie województwa lubelskiego. Symbolem patriotycznej postawy ziemiaństwa stał się gen. Henryk Kamieński, zasłużony w wojnach napoleońskich, który prowadząc ostatni kontratak na przyczółek rosyjski poległ bitwie pod Ostrołęką. Po upadku powstania w regionie rozwijała się działalność konspiracyjna, w której uczestniczyli m.in. klerycy seminarium unickiego.

Jeszcze większy udział miejscowa ludność wzięła w postaniu styczniowym. Po zakończonych tragicznie zajściach w Warszawie z 1861 r. w całym Królestwie Polskim rozszerzały się manifestacje religijno-patriotyczne. W kościele pijarskim odbyło się uroczyste nabożeństwo za poległych. Niestety, rozbudowane struktury konspiracyjne, tworzone m. in. przez braci Niemirowskich i Bogdanowiczów, zostały rozbite na skutek zdrady. Po głośnym zabójstwie, dokonanym przez członków miejscowej organizacji konspiracyjnej na osobie szpiega Aleksandra Starczewskiego i jego przyjaciółce, aresztowano 23 obywateli chełmskich, nie licząc sporej liczby osób pochodzących z innych miejscowości regionu lubelskiego. W 1863 r. większość chełmian zatrzymanych w związku z tą aferą skazano na zesłanie syberyjskie. Upadek powstania i jego następstwa odbiły się echem w Chełmie. Represje dotknęły wszystkich, którzy brali udział w powstaniu jawnie lub z nimi sympatyzowali. Wśród ofiar carskiego terroru znajdowali się ludzie z różnych środowisk społecznych i zawodowych. Z tamtych czasów pozostały liczne rozsiane mogiły powstańcze, m.in. w Chełmie, Włodawie, Sosnowicy, Siedliszczu i Sawinie.

Jednocześnie władze carskie przystąpiły do akcji rusyfikacyjnej, która na terenie powiatu chełmskiego i Podlasia miała szczególnie duże nasilenie. Nastąpiły krwawe prześladowania unitów, zwieńczone kasatą unii w 1875 roku. Ofiarą represji padł biskup unicki Jan Kaliński, którego aresztowano i zesłano w 1866 r. do Rosji, gdzie wkrótce zmarł. Przeprowadzono kasatę zakonu pijarów, bazylianów i reformatów, a budynki klasztorne przeznaczono na cele szkolne. Po 1866 r. budynki klasztoru Reformatów zostały rozbudowane na potrzeby gimnazjum żeńskiego, początkowo unickiego, a od 1875 – prawosławnego, zwanego Instytutem Maryjskim.

W 1870 r. Chełm liczył 4517 mieszkańców, a w 1890 r. – 11 674. W 1877 r. wybudowano przecinającą miasto magistralną Nadwiślańską Drogę Żelazną z Kowla do Mławy przez Lublin i Warszawę, co znakomicie przyczyniło się do rozwoju przemysłu. Budowa koszar dla dwóch pułków wojska spowodowała z kolei napływ Rosjan.

W 1912 r. powołano gubernię chełmską, obejmująca swym zasięgiem część dawnej Ziemi Chełmskiej. Utworzona z części guberni siedleckiej i lubelskiej, została odłączona od Kraju Nadwiślańskiego jako ziemie „rdzennie ruskie”, m.in. za zgodą Koła Polskiego posłów Narodowej Demokracji w Dumie Państwowej Rosji. Została ona wydzielona przez władze rosyjskie w obawie przed oderwaniem Kraju Nadwiślańskiego od Rosji w razie europejskiego konfliktu zbrojnego; podporządkowano ją generał-gubernatorstwu kijowskiemu. Oderwanie Chełmszczyzny wywołało gigantyczne oburzenie na wszystkich ziemiach polskich. W 1914 r. Chełm liczył 26 380 mieszkańców.

W czasie I wojny światowej, 1 lipca 1914 r. wojska austriackie zajęły miasto. Działania wojenne poprzedzone były zniszczeniem i rozgrabieniem największych zakładów przemysłowych oraz majątku wiejskiego. Zniszczeniu uległo prawie 44% budynków, straty koni sięgały 63%, bydła – 74%, a trzody chlewnej aż 92,6%. Powszechnym zjawiskiem była nędza i choroby zakaźne. We wrześniu 1915 r. przebywał w Chełmie Józef Piłsudski podczas pościgu za armią rosyjską i marszu I Brygady Legionów na wschód. Bug przekroczył pod Dubienką. Podczas austriackiej okupacji wysiedlono z miasta ludność pochodzenia rosyjskiego wraz z władzami niedawnej guberni chełmskiej. Przystąpiono do likwidacji licznych obiektów wystawionych w celach rusyfikacyjnych. Jako pierwszą w 1918 r. zburzono cerkiewkę Św. Cyryla i Metodego, stojącą na szczycie Wysokiej Górki. W latach następnych zdjęto cebulaste zwieńczenia z kaplic dawniej istniejących w gmachach publicznych i szkołach, a także ze świątyń katolickich.

Zgodnie z traktatem brzeskim, zawartym 9 marca 1918 r. między państwami centralnymi (Niemcy, Austro-Węgry i ich sojusznicy) a Ukraińską Republiką Ludową, cały Wołyń, Chełmszczyznę i Podlasie odstąpiono Ukrainie, chociaż na tych terenach zamieszkiwało jedynie 23,1% Ukraińców. Spowodowało to w Chełmie wielką manifestację ludności. Zgromadzeni w liczbie około 30 tys. mieszkańcy Chełmszczyzny, Podlasia i innych regionów wyrazili stanowczy protest przeciwko przyjętym postanowieniom. Ostatecznie do ratyfikacji traktatu nie doszło, na co wpływ miało nie tyle zgodne potępienie tego aktu przez opinię publiczną, co niewywiązywanie się ukraińskiego rządu Pawło Skoropadskiego ze zobowiązań zbożowych oraz zbliżająca się klęska Niemiec i Austro-Węgier. 2 listopada 1918 r. oddziały Polskiej Organizacji Wojskowej pod dowództwem rotmistrza rotmistrza Gustawa Orlicz-Dreszera zajęły miasto i rozbroiły załogę austriacką.

Okolice Chełma były areną wojny polsko-bolszewickiej. Sformowany m.in. w Chełmie 1 Pułk Szwoleżerów brał udział w walkach z oddziałami Armii Czerwonej – głównie z jazdą konną dowodzoną przez gen. Siemiona Budionnego. W 1920 r. chełmskie oddziały stawiały skuteczny opór wojskom bolszewickim. 28 sierpnia 1920 r. w pobliżu Uhruska doszło do walki z bolszewikami. Zginęło wówczas 6 żołnierzy polskich. Ich grób znajduje się miejscowym cmentarzu parafialnym. 19 marca 1921 r. w Chełmie Marszałek Piłsudski dokonał dekoracji sztandaru 1 Pułku Szwoleżerów wojennym Orderem Virtutti Militari V klasy.

W okresie międzywojennym Chełm stanowił ważny ośrodek miejski i był siedzibą powiatu. Po przejęciu w 1920 r. kościoła katedralnego przez zakon jezuitów rozpoczęto prace remontowe, zmierzające do przywrócenia świątyni wyglądu z 1870 roku. Planowano do Chełma przenieść siedzibę dyrekcji kolejowej (Chełm wygrał konkurencyjną walkę z pobliskim Lublinem). Zaowocowało to rozwojem miasta i budową dzielnicy „Dyrekcji”. Pod względem rozmachu inwestycja ta uważana jest za drugą inwestycję II RP (po budowie portu i miasta Gdyni). Wybudowano szereg placówek oświatowych. Wybudowano także nowy ratusz.

Po wybuchu II wojny światowej, 8 września 1939 r., miał miejsce pierwszy nalot samolotów niemieckich na Chełm. Celami bombardowania były dworzec kolejowy oraz pobliskie ulice (Okszowska, Sienkiewicza). Straty w ludziach i budynkach nie okazały się duże. 25 września 1939 r. do miasta wkroczyła Armia Czerwona. 5 października 1939 r. wojska radzieckie wycofały się. Cztery dni później  do miasta ponownie wkroczyły wojska niemieckie.

W styczniu 1940 r. miała miejsce pierwsza masowa egzekucja, w czasie której zamordowanych zostało 440 osób. Dokonywano też egzekucji na miejscowych Żydach. W maju 1941 r. do utworzonego w mieście getta zostało przywiezionych około 2 tys. Żydów ze Słowacji. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej w czerwcu 1941 r. został utworzony obóz dla jeńców radzieckich – Stalag 319. Pierwszy powstał przy ulicy Okszowskiej, drugi w pobliżu lasu Borek, na południowych polach miejskich. Obozy mieściły w 1941 r. 125–130 tys. jeńców. Pomimo chorób i terroru ludzie ci przetrwali w Chełmie do kwietnia 1944 r., kiedy to padli ofiarą egzekucji w Borku, gdzie zakopywano i palono zwłoki zamordowanych. Po 1943 r. Niemcy wywozili Żydów do obozów zagłady na Majdanku i Sobiborze. W końcowym etapie wojny, dokonywali też masowych egzekucji na tutejszej ludności. Do największej doszło 10 marca 1944 r., kiedy to rozstrzelano 49 osób, w większości żołnierzy Armii Krajowej, na terenie miejskiego placu zwanego Targowicą. Wśród prześladowców wyróżniał się bestialski Niemiec sudecki SS-Oberscharführer Hugo Raschendorfer, będący postrachem Chełma.

Miasto zostało wyzwolone spod okupacji hitlerowskiej w lipcu 1944 roku. 22 lipca 1944 r. w Chełmie ogłoszono opracowany przez Józefa Stalina Manifest Lipcowy Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Nowe władze komunistyczne rozpoczęły masowe represje na żołnierzach Armii Krajowej. W latach 1975–1998 Chełm był stolicą województwa.

Tekst pochodzi ze strony: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/chelm/3,historia-miejscowosci/?action=view