Wykopaliskowe badania archeologiczne w miejscowości
Sowina koło Jasła
Przebieg archeologicznych badań wykopaliskowych wyprzedzających inwestycję
Cel badań archeologicznych
Wykopaliskowe badania archeologiczne w miejscowości Sowina (obszar AZP 107-71) prowadzono w miesiącu październiku 2017 roku w związku z budową linii kablowej. Prace wykonywała Arkadia Firma Archeologiczna na mocy decyzji Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krośnie.
Powodem zlecenia badań był fakt prowadzenia prac inwestycyjnych na terenie strefy, na której w wyniku wcześniejszych badań, uzupełnionych analizą morfologiczną terenu wystąpiło podejrzenie ujawnienia się w warstwach ziemnych reliktów archeologicznych z czasów pradziejowych oraz historycznych (stanowiska nr 4 i 5 w Sowinie). Omawiany teren znajduje się na obszarze siatki AZP o numerze 107-71, na którym występują liczne ślady działalności i bytności człowieka. Prowadzone badania wykopaliskowe miały na celu sprawdzenie możliwości wystąpienia obiektów archeologicznych w nawarstwieniach ziemnych, które mogły ulec zniszczeniu wskutek prowadzonych prac budowlanych. Wykopaliska polegały na odhumusowaniu i oczyszczeniu (plantowaniu) całości terenu przewidzianego pod zainwestowanie. Składały się z dwóch etapów, pierwszego – prospekcji terenowej i powierzchniowych oględzin stanowiska i drugiego – obejmującego prace prowadzone za pomocą inwazyjnych metod wykopaliskowych. ten tekst pochodzi ze strony nadzory-archeologiczne.pl
“Regularne badania wykopaliskowe prowadzono na tym obszarze już w latach 90. XX wieku. Odkryto wówczas liczne materiały oraz osady z epoki neolitu, brązu, a także wczesnego żelaza i średniowiecza.”
Dotychczasowa historia i stan badań archeologicznych
Rozpoczęcie badań archeologicznych
Przebieg badań archeologicznych
Po wstępnym uporządkowaniu terenu przystąpiono do właściwych prac archeologicznych. Celem rozpoznania ewentualnych nawarstwień i obiektów archeologicznych teren inwestycji został odhumusowany do głębokości około 40 centymetrów. Ziemia próchnicza miała barwę ciemnobrązową i składała się głównie z gliny i piasku. Znajdowało się w niej dużo korzeni traw, które jak wspomniano wyżej zarastały pole. W trakcie eksploracji natrafiono na ślady obiektów archeologicznych. Pod warstwą humusu ukazała się żółtawa oraz szarożółta, nawilgocona glina (jednostka stratygraficzna druga), był to calec.ten tekst pochodzi ze strony nadzory-archeologiczne.pl
Pozyskane relikty archeologiczne
W trakcie badań pozyskano niewielki zbiór zabytków archeologicznych, na który składają się fragmenty ułamków ceramiki pradziejowej i nowożytnej. Z uwagi na to, że inwestycja polegała na położeniu jedynie kabli, nie było potrzeby głębszego kopania, a więc wszystkie obiekty zostały zadokumentowane. W trakcie prac natrafiono na nawarstwienia archeologiczne jak i materiał ruchomy. Pierwszą warstwę ziemi stanowił humus (j. s. 1), składający się z piasku i gliny, którego spąg osiągnięty został na głębokości około 30 cm. Następną warstwą była mocno zbita i nawilgocona glina barwy żółtej i ciemnej, calec (j. s. 2). W obiektach wystąpiły trzy rodzaje warstw, które zostały spisane dokładnie w inwentarzu. ten tekst pochodzi ze strony nadzory-archeologiczne.pl
W wyniku zaistniałej sytuacji wykonano plantowanie terenu. Ukazało się sześć obiektów archeologicznych, które w większości nie były dobrze widoczne, a jedynie materiał archeologiczny – fragmenty ceramiki były dowodem, że znajdują się tam one. Poniżej zostaną przedstawione poszczególne obiekty. Wykop inwestycyjny miał szerokość około 1,4 m i składał się z trzech pasów, które były ze sobą połączone. Łączna długość wynosiła 60 m. Pierwszy pas miał długość 25 metrów. Drugi, znacznie krótszy jedynie 7 metrów. Ostatni, w części północnej inwestycji, osiągnął długość 28 metrów.
Zakończenie badań archeologicznych
Praktycznie wszystkie obiekty znajdowały się w pierwszym odcinku i były zlokalizowane w niedużej odległości od siebie. Ponieważ miały w większości wymiary większe od standardowych dołków posłupowych, uznać należy, że pełniły inną funkcję. Jedynie dwa obiekty z wszystkich wyodrębnionych uznano za dołki posłupowe.